Zaszyte róże

Nie czytaj przy jedzeniu. Ani z wścibskim małym dzieckiem zaglądającym przez ramię. Będzie nieco drastycznie. 

Jest pewien problem ludzkości, o którym niechętnie się mówi. Wiele osób o nim nie wie, bo to problem zdawałoby się daleki. Niedawno przywędrował do bliskich nam krajów. I nadal go ignorujemy. Bo obrzydliwe. Bo to tylko kobiety. W dodatku głównie czarne. Kto by się przejmował krzywdą czarnej?

Obrzezanie – co i gdzie?

FGM (Female genital mutilation) ma kilka rodzajów, użyjmy podziału WHO:

• Nakłuwanie, przekłuwanie, wycinanie, naciąganie, powodowanie zabliźniania się ran przez przypalanie łechtaczki lub warg sromowych, skrobanie otworu pochwy, wprowadzanie żrących substancji lub ziół, żeby zacieśnić pochwę lub inne procedury uszkadzające narządy płciowe (typ IV wg. WHO)
• Wycięcie części lub całych zewnętrznych narządów płciowych z jednoczesnym zaszyciem pochwy i zostawieniem tylko małego otworu (powstaje on w ten sposób, że w ranie umieszcza się słomkę lub zapałkę, by nie zrosła się całkiem), często obcina się wewnętrzne wargi sromowe, a zewnętrzne się zszywa (typ III)
• Usunięcie łechtaczki i warg sromowych małych (typ II)
• Zwykłe wycięcie łechtaczki lub nakłucie jej napletka (typ I)

Jak to wszystko wygląda, zapytasz. Odpowiedź: fragment Kwiatu pustyni Waris Dirie.

Wieczorem przed obrzezaniem mama powiedziała mi, żebym nie piła zbyt wiele, bo będę dużo siusiać. (...) Matka ułamała kawałek wystającego z ziemi korzenia, ułożyła mnie na kamieniu, potem siadła za mną, przycisnęła moją głowę do piersi i otoczyła mnie nogami. Chwyciłam jej uda, a matka włożyła mi ten patyk do ust, mówiąc:
– Przygryź to.
Zmroziło mnie przerażenie, bo nagle pojawiła się przede mną wykrzywiona cierpieniem twarz Aman. [siostra autorki, przeżyła to wcześniej]
– To będzie bolało – wymamrotałam zza korzenia.
Mama pochyliła się i szepnęła mi do ucha:
– Wiesz, że nie dam rady cię sama utrzymać, więc bądź grzeczna, dziecino. Bądź dzielna, a wszystko szybko się skończy.
Popatrzyłam między nogi i zobaczyłam, jak znachorka szykuje się do roboty. Wyglądała jak zwyczajna somalijska staruszka – barwny zawój wokół głowy, jasna bawełniana suknia, ale na jej twarzy nie było nawet cienia uśmiechu. Patrząc na mnie tępym wzrokiem, sięgnęła do torby zrobionej z kawałka starego suknia. Śledziłam jej ruchy, bo byłam bardzo ciekawa, czym będzie mnie ciąć. Spodziewałam się jakiegoś wielkiego noża, ale ona wyciągnęła mały płócienny woreczek, wyłowiła z niego złamaną żyletkę i zaczęła ją dokładnie oglądać. (...) Znachorka splunęła na żyletkę i zaczęła ją wycierać o suknię. W tym momencie zrobiło mi się ciemno przed oczami – to matka przesłoniła mi je szarfą.
A potem dowiedziałam się, jak to jest, gdy ci wycinają część ciała. Słyszałam odgłosy tępego narzędzia rżnącego w tę i nazad moją własną skórę. Kiedy to sobie przypomnę, wprost nie mogę uwierzyć, że sama to przeżyłam. Zupełnie jakby chodziło o kogoś innego. Nie da się tego opisać słowami żadnego języka. To tak, jakby ci ktoś obcinał na żywca rękę albo nogę, tyle że ta ręka czy noga jest najbardziej czułą częścią twojego ciała. Mimo to nawet nie drgnęłam, bo pamiętałam o Aman i wiedziałam, że nie ma odwrotu. No i chciałam, żeby mama była ze mnie dumna. Siedziałam jak skamieniała, wmawiając sobie, że im mniej się będę ruszać, tym krócej to będzie trwało. W końcu jednak nogi przestały mnie słuchać i zadrgały niepokojąco. Zaczęłam prosić Boga, żeby się to wszystko skończyło. Wysłuchał mnie – zemdlałam.
Kiedy odzyskałam przytomność, zdawało mi się, że już po wszystkim, ale najgorsze miało dopiero nadejść. Opaska spadła mi z oczu i zobaczyłam, że morderczyni zgromadziła przy sobie mnóstwo kolców rosnącej w pobliżu akacji. Przekłuwała nimi to, co zostało po zabiegu, a potem przeciągała przez dziury grubą, białą nić. Nogi miałam zupełnie odrętwiałe, ale płonący między nimi ból był tak silny, że chciałam umrzeć. W pewnym momencie doznałam uczucia, jakbym uniosła się nad ziemię. Ból został gdzieś pode mną: fruwałam ponad tą przerażającą sceną, obserwując kobietę zszywającą moje zmaltretowane ciało tulone przez biedną matkę. I wtedy poczułam niesamowity spokój – nic mnie już nie bolało i niczego się nie bałam.

Potem sądziła, że to koniec cierpień. Aż potrzebowała się wysiusiać. 

Ofiara może mieć jedynie miesiąc (Mauretania), od 5 do 9 lat (Dżibuti), od 10 do 14 (Republika Środkowoafrykańska), 15-19 lat (Tanzania). Codziennie obrzezaniu poddawane jest około 8000 dziewczynek.

Klitoridektomia praktykowana jest w wielu krajach, najwięcej właśnie w Somalii (98% kobiet), skąd pochodzi Waris Dirie. Poza tym jeszcze kolejno:

1. Indonezja (97%) – rząd pozwolił to robić lekarzom, bo są lepsi niż znachorzy;
2. Gwinea (96%);
3. Dżibuti (93%);
4. Egipt (91%) – spadek po czasach faraońskich;
5. Erytrea i Mali (89%) – w Mali połowa wyrzezanych to córki kobiet, które sprzeciwiają się temu okrucieństwu;
6. Sierra Leone i Sudan (88%) – w Sudanie jest większa szansa na obrzezanie dziewczynki bez wykształcenia niż takiej, która zdobędzie kiedyś tam wykształcenie;
7. Gambia i Burkina Faso (76%);
8. Etiopia (74%) – w tym u żydów (Falaszów);
9. Mauretania (69%);
10. Liberia (66%);
11. Gwinea Bissau (50%);
12. Czad (44%);
13. Wybrzeże Kości Słoniowej (38%);
14. Kenia i Nigeria (27%) – w Kenii 59% wyrzezanych nie widzi żadnej korzyści z tego;
15. Senegal (26%);
16. Republika Środkowoafrykańska (24%);
17. Jemen (23%);
18. Tanzania (15%);
19. Benin (13%);
20. Irak (8%);
21. Ghana i Togo (4%);
22. Niger (2%) – co ciekawe, dotyczy to połowy chrześcijanek;
23. Kamerun i Uganda (1%);
24. Inne kraje. Należy pamiętać, że to nie jest tylko problem tego wszystkiego, co wymieniłam, zapomnianego Trzeciego Świata. To także problem np. Wielkiej Brytanii, Szwecji i innych krajów, gdzie są ludzie stamtąd. Nie spodziewałabym się takich przypadków w Australii, Bośni, Malezji i Kolumbii. 
25. Wreszcie, mnich J. C. Debreyne – jeśli coś naprawdę wiedział o seksie i kobietach, to ja jestem papieżem – uważał, że łechtaczka, jako narząd służący jedynie lubieżności, powinna zostać usunięta. Powoływał się na prawa naturalne*. Albo Gustav Braun, wiedeński ginekolog, uważał wycięcie łechtaczki za lekarstwo na wszystko – na kurcze pochwy i na masturbację. Masturbacja to grzech i pamiętaj o tym, bo ktoś może pamiętać za ciebie. Zaledwie XIX wiek! Wielki Freud obalił te pseudonaukowe religijne bzdury. 
26. Kraje europejskie, gdzie obrzezanie jest nazywane chirurgią plastyczną narządów rodnych. Jest to nadal zgodnie z europejskim prawem przestępstwo i nadal pozbawia przyjemności z seksu i powoduje inne problemy. Celem tych operacji jest przypodobanie się mężczyźnie i społeczeństwu przez wygląd narządów płciowych jak u małej dziewczynki i ograniczenie przyjemności seksualnej, czyli to samo, co w przypadku takich operacji w Somalii. Jeszcze niedawno czytałam w pewnym kobiecym pisemku o takich operacjach, modne było stylizowanie na niewinne dziecko przed okresem dojrzewania. Ja przepraszam, ale jeśli kogoś podniecają dziecięce genitalia, to jest pedofilem.

Gdzie tu sens?

Gdzie jest praktyka obrzezania, tam kobiety uważają, że powinno to się skończyć. Oczywiście, temat tabu, zerowa pozycja kobiety w społeczeństwie i wiele innych czynników sprawiają, że nic się prawie nie zmienia.

Obrzezanie kobiet powoduje brak przyjemności z seksu. Już na zawsze**. Taki jest właśnie cel tego zabiegu – pozbawienie człowieka możliwości cieszenia się seksem. No, ale jak mężczyźni z tamtych społeczeństw nie potrafią sobie zapewnić wierności kobiet czymś normalnym – miłość, zaufanie, te sprawy – to jakoś sobie inaczej radzą.

Bywa, że infibulacja powoduje wstrząs krwotoczny, uszkodzenie cewki moczowej i odbytu, tężec, posocznicę, zakażenie HIV i wirusem zapalenia wątroby typu B oraz śmierć. Powikłania bardziej odległe to przewlekłe zakażenie tkanek sromu, układu moczowego i miednicy małej, prowadzące do bezpłodności, tworzenia się torbieli i ropni, nerwiaki, zaburzenia oddawania moczu i miesiączki, trudne porody, nerwice seksualne, depresja, oziębłość płciowa. Należy pamiętać, że prawie nigdy dziewczynki nie są krzywdzone przez lekarzy (wyjątek potwierdzający regułę) a przez jakieś morderczynie chodzące od wioski do wioski z żyletką.

Obrzezanie nie jest praktyką religijną – ani Koran, ani biblia o nim nie wspominają, podczas gdy zabiegi wykonują na swoich dzieciach chrześcijanie, żydzi, muzułmanie i wyznawcy religii afrykańskich. Jedyną ich przyczyną jest ciemnota i zabobon. Nieobrzezana kobieta jest uznawana za rozwiązłą, nieczystą, niezdolną do zamążpójścia. To obrzydliwe, że normalna część ludzkiego ciała jest tak traktowana. Obrzezanie kojarzone jest z islamem, jednak Koran mówi, że ciało jest darem od Allacha, dlatego właśnie muzułmanie nie wykonują operacji plastycznych. Obrzezanie jest z tym sprzeczne. Do tego, kobieta ma prawo zażądać rozwodu, jeśli mężczyzna nie zaspakaja jej seksualnie, co zakłada, że ma ona możliwość czerpania przyjemności z seksu. Z hadisów tylko trzy, uznawane za słabe (tj. mniej wiarygodne) mówią o obrzezaniu, przy czym jeden ogranicza jego rozmiar, jeśli jest konieczne, Prorok każe w nim nie przesadzać. Inny zajmuje się higieną po stosunku, a trzeci obrzezanie uznaje za godne polecenia. Mahomet jednak nie zdecydował się obrzezać swojej córki. Ciekawy artykuł o FGM i islamie na Joojoo Azad.

Pogratulować można jedynie Burkina Faso – tam istnieje inne niż kobieta nie może mieć seksualności uzasadnienie obrzezania. Uważa się, że noworodek, mając kontakt z łechtaczką, umrze. Nie jest to prawda, ale i tak brawa za fatygę.

Prawo o FGM

W Europie obrzezanie nie było nielegalne, bo nikt nie wpadł na to, by go zakazać. Przez pewien czasu używano argumentu To afrykańska kultura. Nie, kultura to filharmonia, w której pracuje mój ojczym – obrzezanie jest zbrodnią. Dopiero w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, gdy zdarzyły się takie przypadki, zakazano tego barbarzyństwa, pierwsza zrobiła to Francja (1970), by dopiero w 1991 skazać obrzezającą na więzienie, a w 1993 – matkę, która na to pozwoliła. Kolejne kraje Europy wprowadzały te przepisy: Finlandia, Luksemburg, Niemcy i Włochy uznały obrzezanie za nielegalne w 1992 przez przepis o uszkadzaniu ciała. Przy czym w Niemczech były problemy z zastosowaniem tego prawa. W Wielkiej Brytanii FGM jest nielegalne od 1985, Szwecja zabroniła FGM w 1992, by zaostrzyć prawo w 1998 i 1999, Norwegia w 1995, Austria, Belgia w 2001, W Danii, Portugalii, Szwajcarii FGM jest zakazane przez paragraf o uszkodzeniu ciała. Podobnie w Holandii mimo pomysłu zalegalizowania typu I w 1992, co spowodowało protesty w całym kraju i za granicą. W Grecji, Hiszpanii i na Islandii brak specjalnego prawa. W Egipcie okaleczanie jest nielegalne i nikt się tym nie przejmuje.

W Kenii próbowano zakazać obrzezania – prezydent Jomo Kenyatta przegrał z tradycją. Chwała mu za próbę.

Okaleczanie jest sprzeczne z konwencją praw dziecka ONZ. Indonezja ratyfikowała ją w 1990 roku. Podobnie Dżibuti, Egipt, Mali, Sierra Leone, Sudan, Gambia, Burkina Faso, Liberia, Gwinea Bissau, Czad, Kenia, Senegal, Benin, Ghana, Togo, Niger i Uganda. Rok później Etiopia, Mauretania, Nigeria, Jemen, Tanzania, a w 1992 – Republika Środkowoafrykańska, 1993 – Kamerun, 1994 – Erytrea, Irak, a dopiero 2015 – Somalia. Myślę, że stosunkowo niedawne przyjęcie konwencji jest szansą na zmianę. Bo jeśli konwencja sobie była i nic się nie zmieniło, to dalsze sobie bycie konwencji nie zadziała.

Dziś z tym procederem walczy Fundacja Kwiat Pustyni założona przez Waris Dirie. Najskuteczniejszym działaniem jest objęcie dziewczynki zagrożonej obrzezaniem patronatem. Wtedy rodzina tej dziewczynki ma zapewnione wsparcie finansowe (przekaz: żyje się nam lepiej, bo nie okaleczamy dziewczynek), a sama zainteresowana edukację (to szansa na samodzielne życie bez przymusowego małżeństwa, a obrzezanie miało być po to, by lepiej wydać dziewczynkę za mąż). To pozwala na zmianę w samej społeczności. Warto poznać żądania fundacji. Zwróciło moją uwagę to słowo: żądanie. Kategoryczne, bez miejsca na sprzeciw i kompromis. To nie jest prośba do rządów, lekarzy i innych. Prośba jest nijaka, prośbę można odrzucić. W przypadku przemocy trzeba jasno i wyraźnie żądać zakończenia jej.

Tytuł tego postu wziął się od plakatu kampanii przeciwko obrzezaniu. Przedstawiał zaszyty pąk białej róży. Źródła:

• Kwiat pustyni, Waris Dirie,
• Córka nomadów, Waris Dirie,
• Przełamać tabu, Waris Dirie
• Czarna kobieta, biały kraj Waris Dirie
• Female Genital Mutilation/Cutting: A statistical overview and exploration of the dynamics of change
• Konwencja o prawach dziecka
• Wycięta radość. Cała prawda o obrzezaniu kobiet z focus.pl
• Klitorediktomia – zabieg higieniczno-religijny i inne artykuły z tej samej strony
• Strona desertflowerfoundation.org

* Prawa naturalne – aktualne stanowisko Watykanu. Tak, to żarcik od satanisty.
** Operacja odtworzenia łechtaczki zwykle nie jest dostępna dla ofiary, zaś zabieg nie w każdym przypadku przywraca całkowicie działanie narządu