Dalsza analiza gatunków drzew.
Olcha
Król Olch
Noc padła na las, las w mroku spał,
Ktoś nocą lasem na koniu gnał.
Tętniło echo wśród olch i brzóz,
Gdy ojciec syna do domu wiózł.
- Cóż tobie, synku, że w las patrzysz tak?
Tam ojcze, on, król olch, daje znak,
Ma płaszcz, koronę i biały tren.
- To mgła, mój synku, albo sen.
"Pójdź chłopcze w las, w ten głuchy las!
Wesoło będzie płynąć czas.
Przedziwne czary roztoczę w krąg,
Złotolitą chustkę dam ci do rąk".
- Czy słyszysz, mój ojcze, ten głos w gęstwinie drzew?
To król mnie wabi, to jego śpiew.
- To wiatr, mój synku, to wiatru głos,
Szeleści olcha i szumi wrzos.
"Gdy wejdziesz, chłopcze w ten głuchy las,
Ujrzysz me córki przy blasku gwiazd.
Moje córki nucąc pląsają na mchu,
A każda z mych córek piękniejsza od snu".
- Czy widzisz, mój ojcze, tam tańczą wśród drzew
Srebrne królewny, czy słyszysz ich śpiew?
- O, synku mój, to księżyc tak lśni,
To księżyc tańczy wśród czarnych pni.
"Pójdź do mnie, mój chłopcze, w głęboki las!
Ach, strzeż się, bo wołam już ostatni raz!"
- Czy widzisz, mój ojcze, król zbliża się tu,
Już w oczach mi ciemno i brak mi tchu. -
Więc ojciec syna w ramionach swych skrył
I konia ostrogą popędził co sił.
Nie wiedział, że syn skonał mu już
W tym głuchym lesie wśród olch i brzóz.
~Goethe; przekład swobodny Wisławy Szymborskiej.
To jest ten wiersz Goethe'go, o którym wspominałam wcześniej, w części o literaturze. Tu olcha jest jednoznacznie zła. Jeden z rzadkich przypadków złego drzewa, ale olcha to jest generalnie zło wcielone, energię wysysa. O dziwo, jest to drzewo z rodziny brzozowatych, a brzoza jest dobra. Olsza lub olcha to rodzaj Alnus, w Polsce występują olsza czarna (Alnus glutinosa), pomarszczona (A. rugosa), szara (A. incana) i zielona (A. viridis). Z drewna robi się sklejkę, używa jej się do robienia pewnego rodzaju afrykańskich bębnów i korpusów gitar elektrycznych, stępek łodzi i jachtów drewnianych, świetnie się nadaje do zalesiania nieużytków z małą ilością azotu w glebie. W mitologii greckiej jest poświęcona Foroneusowi, wynalazcy ognia. Litera fearn (F) w oghamie to olcha, czyli kruk, siła wymowy, wg. niektórych źródeł ochrona, wg. innych zdolność poznania czegoś, czego się boimy, znalezienie siły do walki z irracjonalnymi lękami.
Sosna
Rodzaj Pinus, z podrodzajami Pinus i Strobus. W Polsce sosna błotna (Pinus x rhaetica) pod ścisłą ochroną gatunkową, pod ochroną częściową sosna limba (Pinus cembra) i sosna górska (Pinus mugo). Drewno większości gatunków znjaduje zastosowanie w meblarstwie, budownictwie i przemyśle drzewnym, z sosen pozyskuje się olejki eteryczne i żywicę do produkcju terpentyny i kalafonii. Nasiona są jadalne. Sosna jest sadzona jako drzewo ozdobne i w nasadzeniach biotechnicznych ze względu na odporność na naprawdę złe warunki.
Drzewo Tammuza, Dumuziego, Attisa i Adonisa. Wszystkich na raz. I Dziewanny zresztą też, niech się podzielą... Gdy nimfę Pitys Boreasz zrzucił ze skały na tym miejscu wyrosła właśnie sosna, a żywicę uznawano za jej łzy. Asklepiosa przedstawiano z sosnową szyszką w jednej ręce. Wieńczyła ona też tyrs Dionizosa łącząc go z Kybele, której poświęcono to drzewo. Szyszki pojawiały się na antycznych amuletach pełniąc rolę symbolu fallicznego. Przybrana gałąź sosnowa lub małe drzewko było używane przez Słowian w obrzędach chodzenia z nowym latkiem, gaikiem, królewną. Takie Święto Wiosny. W sośnie mieszkał Boruta. Twórcy kultury wielbarskiej używali sosny przy chowaniu zmarłych. Tę kulturę zwie się też wschodniopomorsko-mazowiecką lub gocko-gepidzką. Słowianie, Japończycy i Indianie uśmierzali ból zębów popiołem z jej igieł przykładanym do dziąseł.
Około 3000 lat p.n.e. Chińczycy pijali herbatę według ceremoniału, pod sosną, na cześć zamieszkującego ją dobrego ducha. Sadzili je też na grobach, o czym już była mowa. W chińskim ogrodzie symbolizowała stałość, nieśmiertelność i siłę charakteru, łączono ją ze śliwą i bambusem. W Japonii do XVI wieku samurajowie swoje ceremonie picia herbaty celebrowali pod sosnami, w ogrodzie japońskim to symbol długiego życia. Zaś w ikebanie gałązki sosny symbolizują kamienie i skały.
Aztekowie uważali Pinus teocote za drzewo bogów, w świątyniach palili aromatyczną kalafonię pozyskiwaną z żywicy tego drzewa. Majowie w Gwatemali nadal tak robią podczas swoich obrzędów religijnych. Otaczają też sosny ochroną, nie ranią i nie niszczą ich. Dlatego pozyskują kalafonię tylko z bocznych gałęzi, by drzewo mogło nadal rosnąć.
Wierzba
Rodzaj Salix. W Polsce ogromna ilość gatunków, chroniona tylko borówkolistna i lapońska. Roślina ozdobna, miododajna i lecznicza - jest w niej kwas salicylowy. Podobno jak się zje poświęcone w Wielkanoc albo Niedzielę Palmową kotki, to nie będzie się w danym roku chorować na gardło. Ktoś mnie kiedyś podpuszczał, żebym zjadła, ale nie sprawdziłam. Można wierzbami zagospodarować nieużytki i zapobiec erozji gleby, gatunek pionierski. Szybko rośnie i jest dobrym źródłem energii. Młode gałązki tego drzewa znajdują zastosowanie w wikliniarstwie. Zdaniem Ziółkowskiej (czyli trzeba uważać, bo za dużego autorytetu to ona moim zdaniem nie ma) w czasach fetyszyzmu wierzba była fetyszem naszych przodków, zamieszkiwał w niej dobry duch opiekujący się człowiekiem i jego chudobą. Bicie się wierzbami miało pobudzić siły żywotne ofiary, dziewczynom dodać urody, a chłopcom odwagi i to nie ja biję, wierzba bije. Po powrocie z kościoła w Niedzielę Palmową gospodarz obchodził chałupę i uderzał palmą w każdy węgieł, do trzech razy. To zapewniało domowi spokój i dobrobyt. Resztek palmy, bez kotków, można użyć jako cudownej różdżki. Jeśli koń lub krowa zrobiły się jakieś nieswoje dobrze obmieść im boki palemką. Po grzbiecie zaś, gdy po raz pierwszy po zimie zwierzęta wychodzą na pastwisko. Palemki pomogą też pszczelarzom i rybakom, włożone do ula lub sieci. U Osetyjczyków (Środkowy Kaukaz), Rumunów w Siedmiogrodzie, Bułgarów i Czechów gałązki wierzbowe z palmy wtykano w groby bliskich i leśne mogiły nieznanych. Gałązki te koiły niepokoje dusz na tamtym świecie. W oghamie litera S, saille, symbolizująca płodność, noc, kobietę, księżyc, równowagę. Czczono ją w Japonii i to ulubione drzewo Chopina. No i moje.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz