Najlepiej zacząć z rozmachem - od bóstw.
Boginie lasu
Od czegoś trzeba zacząć omawianie, więc panie przodem:
- Dziewanna – źródła o niej to Słowo św. Grzegorza o bałwochwalcach z XIV w., Roczniki Długosza z 1455r., Kronika Miechowity z 1521r., Marcin Kromer, De origine... , 1555r., Aleksander Gwagnin, Kronika Sarmacji… z 1578r., Maciej Stryjkowski 1582r., Joachim Bielski 1597r., Marcin z Urzędowa Herbarz Polski 1543–1553r., staroczeska glosa do Mater Verborum z XIII w.. Mamy przekazy etnograficzne o łużyckiej Dziwicy, zaklęcie ludowe z rośliną dziewanną (lubelskie), z naszych wierzeń ludowych znamy Dziwożony, a z południa Samodivy, w ludowej astronomii Wenus ma też dość ciekawe nazwy. Bogini młodości, wiosny, lasu
- Artemis – bogini grecka, warto wspomnieć, że dziewanny nazwa łacińska to Artemisia, jest boginią łowów, zwierząt, lasów, gór i roślinności; wielka łowczyni. Uważana również za boginię płodności, niosącą pomoc rodzącym kobietom. Przy okazji bogini księżyca i śmierci. Ze względu na związek między obrotami księżyca a przypływami i odpływami morza Artemidę zaczęto uważać za bóstwo opiekuńcze rybaków. Jej atrybutami były łuk, strzały i kołczan, a ulubionym zwierzęciem łania. Co do rodziny: córka Zeusa i Latony, bliźniaczka Apollina, postanowiła być dziewicą. Charakterystyczną cechą kultu było okrucieństwo - ofiary z ludzi lub okaleczonych zwierząt, palenie żywcem, bicie spartańskich chłopców... Mity: Niobe, Akteon i Kallisto.
- Diana – bogini rzymska, bogini łowów, przyrody (świata roślinnego i zwierzęcego, gór, lasów, gajów, źródeł leczniczych), płodności, Księżyca (lub światła księżycowego), odpowiedniczka Artemidy.
- Divona/Devona – galo-rzymska bogini wiosny i źródeł, znalazłam informacje o powiązaniach z Dziewanną, na co nawet imię wskazuje. I tylko dlatego się tu znalazła.
- Aranyani – wedyjska, jej imię znaczy Leśna. Bogini lasów i dzikich zwierząt. Według Wed pełna jest jadła i pachnąca balsamem. Nigdy nie krzywdzi człowieka, chyba że ten za bardzo się zbliży.
Bogowie lasu
- Sylwan – bóg rzymski, od lasów i dzikiej przyrody. W późniejszym okresie uznawany za boga pól, trzód, sadów, zagajników, rolnictwa oraz opiekuna domu i majątku. Nie było jego oficjalnego kultu, ale mimo to był popularnym bóstwem. Rzymianie straszyli nim dzieci.
- Faunus – staroitalskie bóstwo płodności, lasów górskich, opiekun pasterzy, darzący płodnością ich stada. Faunus w rozumieniu jako bóg jest jeden, faunów jest wiele. Jego święto to Faunalia.
- Pan – arkadyjski bóg opiekuńczy lasów i pól, strzegący pasterzy i ich trzód.
- Medejn - bałtycki bóg lasu, z tej samej książki wypisałam też słowo Mezamat - matka lasu. Na Łotwie było dużo takich matek, duchów opiekuńczych;
- Tane-Mahuta – maoryski bóg lasu, syn boga nieba i bogini ziemi. Rozdziela swoich rodziców, niebo i ziemię. Jego imieniem nazwano sławne drzewo nowozelandzkie mające być może nawet 2000 lat; drzewa i leśne ptaki są dziećmi Tane Mahuty.
- Tore – także jako jego imiona Tere, Tule, Thora, Kaang, władca puszczy i zwierząt
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz