Piękno baha'i

Monoteizm jest nie dla mnie. Jednak niektóre z takich religii fascynują mnie – choćby kult Atona czy zaratusztrianizm. Spowodowane jest to ich wyjątkowością, nagłą rewolucją religijną na gruncie politeizmu czy mitologią. Bahaizm nie jest taki jak te dwie religie. Mimo to bahaizm, z całkiem innych względów, jest piękną, fascynującą religią. Powodem są głęboko humanitarne zasady moralne.

Bahaita przestrzegający zasad swojej religii jest człowiekiem idealnym (no, prawie, bo z jedną zasadą się nie zgadzam).

Bóg jest jeden, religie są jednością, uprzedzenia są złe. Brzmi nieźle?

Bahaizm powstaje w XIX wieku, w Iranie. To świetny przykład synkretyzmu religijnego, gdyż religia ta czerpie z tego, co najlepsze w światowych religiach i nie ukrywa tego. Wprost przyznaje, że twórcy innych religii byli zesłani przez boga, poprawiali tylko nauki poprzednie. A ich własny założyciel zaktualizował religię do wymogów dzisiejszego świata. Kojarzy mi się to ze zmianą Windowsa XP na Windows 7. Aktualizacji dokonał Baha Ullah w 1863 roku, nazywał się Mírzá Husayn-'Alí. Zapowiedział go Báb, ten od babizmu, jakby Jan Chrzciciel bahaizmu, też zginął śmiercią męczeńską.

Zasady

Nieosobowy bóg jest jeden, niedostępny, wszechwiedzący, wszechmogący i wieczny. Wszechświat też jest wieczny, a wszystko w nim stworzył bóg. Którego nie da się zrozumieć, a celem człowieka jest poznać i kochać boga przez modlitwę i medytację. Powinien dążyć do moralnej i duchowej doskonałości. Bóg daje ludziom prawa, niektóre są niezmienne, inne nie. Należy o nich myśleć nie jak o serii zakazów i nakazów, ale przestrzegać ich z miłości do boga. Odnoszę wrażenie, że bahaizm jest trudną religią. 

Bahaita ma się wyróżniać dobrymi uczynkami, być prawdomówny, gościnny, uprzejmy, sprawiedliwy, uczciwy, taktowny, mądry i poddający się woli bożej. Wśród nakazów znalazłam nawet: konsultować się z kompetentnymi lekarzami w czasie choroby. To religia konkretu, zajmująca się życiem.

Spróbuję streścić poglądy bahaitów na ważne sprawy:

• Przemoc – każda poza przypadkami koniecznymi zabroniona.
• Ekologia – przyroda jest dziełem boga i trzeba o nią dbać. Ziemię należy szanować jako źródło wszystkiego, a zachowanie różnorodności biologicznej leży w interesie człowieka. Kiedyś wszyscy będziemy wegetarianami lub weganami.
• Polityka – należy być posłusznym i nie angażować się w te sprawy. I tu właśnie się nie zgadzam. Albo czegoś nie zrozumiałam, albo jest tu bzdura pt. Nieważne, co się dzieje, nie angażuj się.
• Asceza i żebractwo – zabronione, powinno się znieść skrajność ubóstwa i bogactwa.
• Substancje psychoaktywne – zabronione alkohol, opium, narkotyki. Jednak, jeśli lekarz nakaże zażyć daną substancję, powinno się go posłuchać. 
• Święte teksty, doktryna – poznawać, uczyć się, w przypadku sporów odnieść się do tekstu.
• Nauka, edukacja – wiara nie może być sprzeczna z wiedzą, a edukacja powinna być dostępna dla wszystkich i obowiązkowa. Ludzkość czyni postępy, gdy nauka i religia są zgodne i wzajemnie się uzupełniają.
• Inne religie – do ich wyznawców należy odnosić się z szacunkiem, podobnie jak do niewyznających niczego, nie wolno życzyć innym niczego, czego nie życzylibyśmy sobie. Wszystko ma te same podstawy.
• Rasa – fałszywe idei wyższości niektórych ludzi biorą się z ich umysłu, zatem lekarstwo na nietolerancję, dyskryminację i ksenofobię musi działać na owe złudzenia umysłowe. W rzeczywistości istnieje tylko jedna rasa, co potwierdza nauka – antropologia, fizjologia, psychologia, socjologia, moja ukochana genetyka. Każde prawo lub tradycja wywyższające kogoś jest błędne i szkodliwe, a najważniejsza jest sprawiedliwość.
• Płeć – mężczyźni i kobiety są równi, bóg ulepił nas z jednej gliny. Gdzie kobiety wyłącza się z ludzkich spraw, tam źle się dzieje. Ta epoka będzie tą, w której elementy kobiece i męskie będą wyważone, gdyż coraz mniejsze znaczenie ma siła fizyczna. Mężczyźni mogą opiekować się dziećmi, kobiety zarabiać na chleb. Kobiety jednak powinno się bardziej kształcić, gdyż każda kobieta jest pierwszą nauczycielką dziecka i to ich wykształcenie ma większy wpływ na późniejsze wykształcenie dzieci*. W 1999 w New Delhi na spotkanie międzywyznaniowe na zaproszenie Karola Wojtyły przybywają przedstawiciele różnych religii – wśród nich jedyna kobieta reprezentuje właśnie baha'i.
• Seks – tylko heteroseksualny, tylko pomiędzy małżonkami, bahaici żenią się z bahaitkami i na odwrót.

Historia

Początki szajchizmu, ruchu w imamizmie (głównym nurcie szyizmu) sięgają XVIII wieku. Ruch ma charakter mistyczny, każdy w jakimś stopniu ma kontakt z bogiem i prawdą. Ahmad-i Ahsa'i był założycielem tego ruchu i zmarł w 1826, po czym zastąpił go Kazim Raszti. Po jego śmierci w 1843 nie było wskazówek co do następnego lidera i ruch podzielił się na cztery. Jednej z nowych grup przewodził Siyyid Mírzá 'Alí-Muhammad, kupiec z Sziraazu.

Ten w 1844 roku ogłosił się Bábem - bramą do Allaha i zapowiadał nadejście Tego, Którego Bóg objawi – Obiecanego wszystkich religii. Jego pierwszym wyznawcą był Mulla Husayn. Wkrótce pojawiło się jeszcze 17 apostołów, kierowanych widzeniami lub proroczymi snami. Sam Báb przewidział który z apostołów pierwszy dozna upokorzenia i okaleczenia. Przywódca, uwięziony kilka razy, nawracał strażników. Skazano go wreszcie na śmierć. Wtedy znalazł się chłopak, który chciał umrzeć razem z Bábem – został nazwany Anis – przyjaciel. Następnego dnia strażnicy przyszli po Bába, gdy ten dyktował list, zabrali go, żołnierze oddali salwę w kierunku Bába i Anisa... Anis przeżył, a Báb poszedł dokończyć list. Za drugim razem zginęli, ale twarze pozostały nietknięte.

Babizm wprowadzał monogamię, nowy kalendarz, równość wobec prawa i reinterpretował dżihad. Wkrótce po śmierci przywódcy rozpadł się na azalityzm i bahaizm, niektórzy zaś nie mogli się zdecydować pomiędzy oboma ruchami. Grupa ta zanikła na rzecz obu religii, a także nowych proroków. Których grupy zanikły.

Mírzá Husajn `Alí Núrí był jednym z pierwszych wyznawców Bába, za co został uwięziony w 1852. Zaś w 1853 dowiedział się, że to jego zapowiedział prorok – było to w teherańskim lochu Síyáh Chál. Ogłosił się Baha'u'llachem w 1863 i mimo konfliktu z przywódcą babistów, zdobył ich uznanie. W 1866 rozpoczął głosić swą misję, pisał listy do m. in. papieża Piusa IX, Napoleona III oraz królowej Wiktorii. Wygnany do Akki został uwięziony, przy czym stopniowo zmniejszano rygory i wkrótce więźniem był jedynie oficjalnie. Pozostał nim do końca życia.

Od 1957 roku bahaici nie mają jednoosobowego przywódcy, a dziewięcioosobową radę. Ten Powszechny Dom Sprawiedliwości ma siedzibę w Hajfie na zboczach góry Karmel. Bahaici mają ambitne plany tłumaczenia swoich tekstów na kolejne języki, wysyłania pionierów do krajów, gdzie bahaizm nie dotarł i rozprzestrzeniania bahaizmu. 

W Polsce bahaici działają legalnie, ale w swym ojczystym Iranie wciąż są prześladowani.

Przypnij tę grafikę, by łatwo wrócić do wpisu.

Źródła: Religie uniwersalistyczne: zarys dziejów, opracowanie zbiorowe, Leksykon religioznawczy, opracowanie zbiorowe, Wiara Baha'i w Polsce, ishwar.com

* Nacisk na edukację kobiet, a nie wszystkich wydaje mi się podejrzany, ale:

• jeśli kobieta wie o biologii więcej, mianowicie poinformowano ją, że przed i w czasie ciąży potrzebuje kwasu foliowego, to dziecko na tym rzeczywiście korzysta, jeśli zaś mężczyzna tego nie wie, to szkoda dla jego dziecka jest jakby mniejsza
• role mogą być zmieniane, o czym tu: Kobiety - ich rola i znaczenie w podpunkcie Rodzina
• kobiety przez wieki miały mniejsze szanse, więc podkreślanie roli ich edukacji może mieć na celu ich wyrównanie

więc uznaję, że to ma sens.